Viêm amidan là tình trạng rất phổ biến ở trẻ em và người lớn. Nếu điều trị tốt, bệnh sẽ được cải thiện rất nhanh chóng, nhưng nếu chủ quan, bệnh có thể tái phát thường xuyên khiến người bệnh phải đối mặt một số hậu quả nghiêm trọng.
Mục lục
ToggleViêm amidan là gì?
Amidan được xem là tấm “áo giáp” bảo vệ hệ hô hấp, vừa giúp ngăn chặn sự xâm nhập của các vi khuẩn, virus, nấm, vừa sản sinh miễn dịch cho cơ thể. Tuy nhiên, vì là lớp chắn đầu tiên nên bộ phận này thường xuyên tiếp xúc với vi khuẩn và virus. Và khi có quá nhiều sự tấn công từ tác nhân gây hại, amidan bị suy yếu, dễ rơi vào tình trạng sưng và viêm.
Viêm amidan là một trong những bệnh tai mũi họng thường gặp ở trẻ em và người lớn. Nó có thể xảy ra thỉnh thoảng hoặc quay lại nhiều lần trong một thời gian ngắn.
Có ba loại viêm amidan gồm:
- Viêm amidan cấp tính: Những triệu chứng này thường kéo dài 3 hoặc 4 ngày nhưng có thể kéo dài đến 2 tuần.
- Viêm amidan mạn tính: Đây chính là lúc bạn bị nhiễm trùng amidan lâu ngày.
- Viêm amidan tái phát: Đây là khi bạn bị viêm amidan nhiều lần trong một năm.
Triệu chứng viêm amidan
Các triệu chứng chính của viêm amidan là amidan bị viêm và sưng, đôi khi nghiêm trọng đến mức khiến bạn khó thở bằng miệng. Các triệu chứng khác bao gồm:
- Đau họng hoặc đau
- Sốt và ớn lạnh
- Một lớp phủ màu trắng hoặc vàng trên amidan của bạn
- Vết phồng rộp hoặc vết loét đau trên cổ họng của bạn
- Đau đầu, đau tai
- Ăn uống không ngon
- Khi nuốt có cảm giác vướng ở cổ họng.
- Các tuyến bị sưng ở cổ hoặc hàm của bạn
- Hơi thở hôi, mặc dù đã được vệ sinh răng miệng sạch sẽ và đều đặn nhưng hơi thở vẫn có mùi khó chịu.
- Do ho nhiều nên gây ra rát họng và giọng nói của người bệnh thay đổi.
- Cổ cứng
Đối với trẻ em, có thể xuất hiện thêm các triệu chứng như:
- Đau bụng
- Nôn mửa
- Đau bụng
- Chảy nước dãi
- Không muốn ăn hoặc nuốt
Nguyên nhân gây viêm amidan
Nhiễm trùng do vi khuẩn và virus gây viêm amidan. Một nguyên nhân phổ biến là vi khuẩn Streptococcus (strep), cũng có thể gây viêm họng liên cầu khuẩn. Các nguyên nhân phổ biến khác bao gồm:
- Adenovirus
- Virus cúm
- Virus Epstein-Barr
- Virus á cúm
- Virus đường ruột
- Virus herpes
Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm amidan
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải bệnh này, chẳng hạn như:
- Tiền sử bệnh về đường hô hấp do nhiễm khuẩn như sởi, ho gà…
- Tuổi tác, bệnh phổ biến nhất ở trẻ em trong độ tuổi 5–15.
- Môi trường sinh hoạt ô nhiễm, nhiều khói bụi
- Vệ sinh vùng họng không kỹ, không đúng cách
- Mắc các bệnh lý đường hô hấp
- Thường xuyên dùng các thực phẩm không đảm đảm an toàn vệ sinh hoặc ăn các đồ ăn, thức uống lạnh như nước đá, kem…
- Thời tiết thay đổi thất thường
Viêm amidan được chẩn đoán như thế nào?
Để chẩn đoán viêm amidan cấp, đầu tiên, bác sĩ sẽ hỏi triệu chứng, tiền sử bệnh và thăm khám lâm sàng như:
- Kiểm tra cổ họng của bạn để tìm vết đỏ, sưng hoặc đốm trắng trên amidan.
- Hỏi về các triệu chứng khác mà bạn từng mắc phải, chẳng hạn như sốt, ho, sổ mũi, phát ban hoặc đau bụng.
- Nhìn vào tai và mũi của bạn để biết các dấu hiệu nhiễm trùng khác.
- Sờ hai bên cổ để xem các hạch bạch huyết có sưng và mềm không.
Sau khi xác nhận chẩn đoán viêm amidan, bác sĩ của bạn sẽ cần xác định xem nhiễm trùng là do virus hay vi khuẩn (viêm họng liên cầu khuẩn). Để làm điều này, họ có thể yêu cầu xét nghiệm nuôi cấy vi khuẩn.
Viêm amidan được điều trị như thế nào?
Điều trị viêm amidan phụ thuộc vào nguyên nhân gây nhiễm trùng. Mặc dù các triệu chứng của viêm amidan do virus và viêm amidan do vi khuẩn có thể giống nhau nhưng cách điều trị lại khác nhau.
Điều trị viêm amidan do vi khuẩn
Thông thường bác sĩ sẽ chỉ định điều trị viêm amidan do vi khuẩn (viêm họng liên cầu khuẩn) bằng thuốc kháng sinh. Thuốc kháng sinh cần có toa bác sĩ. Bạn thường dùng thuốc kháng sinh bằng đường uống trong khoảng 10 ngày. Các loại kháng sinh phổ biến nhất cho viêm họng liên cầu khuẩn là:
- Penicillin
- Clindamycin
- Cephalosporin
Tuy nhiên, người bệnh cần lưu ý uống đúng và đủ liều thuốc mà bác sĩ đã chỉ định, kể cả khi thuốc vẫn còn mà các triệu chứng viêm amidan đã thuyên giảm hoặc hết hoàn toàn. Bạn phải uống hết thuốc kháng sinh để nhiễm trùng không quay trở lại, trở nên tồi tệ hơn hoặc lan sang bộ phận khác của cơ thể.
Điều trị viêm amidan do virus
Thuốc kháng sinh dùng để điều trị viêm amidan do vi khuẩn (viêm họng liên cầu khuẩn) sẽ không có tác dụng đối với viêm amidan do nhiễm virus. Để làm giảm các triệu chứng của viêm amidan do virus, bạn nên:
- Dành thời gian nghỉ ngơi nhiều hơn
- Uống nhiều nước
- Sử dụng máy hóa hơi phun sương mát hoặc máy tạo độ ẩm trong phòng của bạn
- Súc miệng bằng nước muối ấm.
- Ngậm viên ngậm có chứa benzocaine hoặc các loại thuốc khác để làm tê cổ họng của bạn
- Uống thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen hoặc ibuprofen
Phẫu thuật cắt amidan
Amidan là một phần quan trọng trong hệ thống miễn dịch của bạn, vì vậy bác sĩ sẽ cố gắng giúp bạn giữ chúng. Nhưng nếu viêm amidan của bạn tiếp tục tái phát hoặc không biến mất, hoặc nếu amidan sưng lên khiến bạn khó thở hoặc khó ăn, bạn có thể cần phải cắt bỏ amidan. Phẫu thuật này được gọi là cắt amidan.
Cắt amidan từng là một phương pháp điều trị rất phổ biến. Nhưng bây giờ, các bác sĩ chỉ khuyên dùng nó nếu viêm amidan tiếp tục quay trở lại.
Biến chứng của viêm amidan
Các biến chứng do viêm amidan thường liên quan đến viêm họng liên cầu khuẩn và vi khuẩn Streptococcal. Chúng bao gồm:
- Viêm amidan mạn tính: Những người bị viêm amidan hơn bảy lần một năm có thể bị viêm amidan mạn tính. Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể đề nghị phẫu thuật cắt bỏ amidan của bạn, đặc biệt nếu bạn ngủ hoặc khó ngủ vào ban đêm.
- Sỏi amidan: Nếu bạn bị nhiễm trùng hoặc viêm amidan trong một thời gian dài, bạn có thể bị sỏi amidan. Sỏi amidan là những mẩu vi khuẩn và mảnh vụn cứng, bị vôi hóa ẩn náu trong các ngóc ngách của amidan.
- Ban đỏ: Viêm họng liên cầu khuẩn có thể tiến triển thành ban đỏ, gây phát ban đỏ và sốt. Bệnh ban đỏ thường xảy ra ở trẻ em hơn người lớn, nhưng không phổ biến.
- Áp xe: Nhiễm trùng tạo ra một túi mủ bên cạnh amidan, đẩy nó về phía đối diện.
- Sự lây lan của nhiễm trùng. Khi không được điều trị, vi khuẩn Streptococcal có thể lây lan từ cổ họng đến tai giữa, xoang hoặc các bộ phận khác của cơ thể. Nhiễm trùng này có thể dẫn đến các biến chứng như viêm xoang, viêm cầu thận hoặc viêm cân hoại tử.
Phòng ngừa viêm amidan
Viêm amidan chủ yếu là do virus và vi khuẩn truyền nhiễm gây nên. Do đó, cách phòng ngừa tốt nhất là thực hành vệ sinh tốt.
- Rửa tay kỹ và thường xuyên, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn
- Tránh dùng chung thức ăn, ly uống nước, chai nước hoặc dụng cụ cá nhân
- Thay bàn chải đánh răng sau khi được chẩn đoán bị viêm amidan
- Che miệng khi ho hoặc hắt hơi sau đó rửa tay thật sạch
- Hạn chế tiếp xúc với những người bị viêm họng hoặc viêm amidan
Bệnh viêm amidan rất dễ tái phát, nhất là khi thời tiết thay đổi, đặc biệt ở trẻ em và người lớn có tiền sử mắc các bệnh hô hấp hay người thường xuyên hút thuốc, ăn uống không lành mạnh. Vì vậy, mỗi người cần chủ động phòng bệnh cho bản thân và gia đình. Nếu cần hỗ trợ thêm thông tin về viêm amidan thì hãy gọi ngay đến tổng đài miễn cước 1800.64.68.66 để được dược sĩ hỗ trợ tư vấn.
————————————
Thông tin dành cho bạn:
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Leziho
Thành phần: Chanh tươi,Húng chanh, Mật ong, Rễ có tranh, sinh khương
Công dụng
- Hỗ trợ giảm đau họng, rát họng, khản tiếng.
- Hỗ trợ giảm ho trong các trường hợp: ho cảm, ho gió, ho khan, ho do viêm họng, phế quản, ho do thay đổi thời tiết
Đối tượng sử dụng
- Người bị khản tiếng, ho do các nguyên nhân
- Người bị viêm họng, viêm phế quản
Cách dùng
- Trẻ 2-6 tuổi: 20-30 ml/ngày, chia 2-3 lần.
- Trẻ từ 6-14 tuổi: 30-40ml/ngày, chia 2-3 lần
- Trẻ >14 tuổi và người lớn: 40-60 ml/ngày, chia 2-3 lần
Nguồn tham khảo:
https://www.webmd.com/oral-health/tonsillitis-symptoms-causes-and-treatments