Ô nhiễm không khí và các bệnh đường hô hấp – Mối đe dọa âm thầm đối với sức khỏe

Sự phát triển mạnh mẽ của công nghiệp hóa, hiện đại hóa cùng tốc độ đô thị hóa nhanh chóng đã và đang kéo theo hệ lụy nghiêm trọng là ô nhiễm không khí. Đây không chỉ là vấn đề môi trường mà còn trở thành nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý đường hô hấp, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống và tuổi thọ của con người. Đặc biệt tại các đô thị lớn, ô nhiễm không khí đang diễn ra âm thầm nhưng dai dẳng, khiến nguy cơ mắc bệnh hô hấp ngày càng gia tăng.

Thực trạng ô nhiễm không khí tại Việt Nam hiện nay

Theo bảng xếp hạng của AirVisual ngày 31/10/2019, Hà Nội từng đứng thứ 16 và TP. Hồ Chí Minh đứng thứ 53 trong danh sách các thành phố có mức độ ô nhiễm không khí cao nhất thế giới. Dù thứ hạng có thay đổi theo thời gian, nhưng thực tế cho thấy chất lượng không khí tại nhiều đô thị lớn ở Việt Nam vẫn thường xuyên ở mức kém, đặc biệt là vào ban đêm và sáng sớm.

Nguyên nhân là do đây là thời điểm gió lặng, nhiệt độ giảm, khiến các chất ô nhiễm không thể khuếch tán mà bị giữ lại trong không khí. Hiện tượng sương mù quang hóa xuất hiện ngày càng nhiều, làm tăng nồng độ bụi mịn và khí độc, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng, nhất là người già, trẻ nhỏ và những người có bệnh nền hô hấp.

Ô nhiễm không khí – Nguyên nhân hàng đầu gây bệnh đường hô hấp

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) liên tục đưa ra các cảnh báo về mức độ nguy hiểm của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe con người. Các nguồn phát sinh ô nhiễm chủ yếu đến từ hoạt động của con người như khí thải xe cơ giới, sản xuất công nghiệp, xây dựng, nhiệt điện, lọc dầu, đốt rác thải công nghiệp và nông nghiệp, cũng như các hoạt động sinh hoạt thường ngày như nấu ăn, sưởi ấm bằng nhiên liệu rắn.

Ô nhiễm không khí là sự hiện diện của các chất gây hại như bụi, bụi mịn (PM10, PM2.5), bụi siêu mịn và các khí độc hại như CO, SO₂, NO₂. Trong đó, bụi mịn và bụi siêu mịn là tác nhân nguy hiểm nhất do kích thước cực nhỏ (nhỏ hơn 1/30 đường kính sợi tóc), mắt thường không thể nhìn thấy nhưng có khả năng xâm nhập sâu vào phổi và thậm chí đi vào máu.

Các hạt bụi mịn này có thể gây viêm đường hô hấp trên và dưới, làm tổn thương phế nang, ảnh hưởng đến mạch máu và tim. Ở trẻ em và người lớn, việc tiếp xúc ngắn hạn hoặc dài hạn với không khí ô nhiễm có thể dẫn đến giảm chức năng phổi, tăng nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp, làm trầm trọng hơn bệnh hen suyễn và các bệnh phổi mạn tính như COPD.

Không chỉ dừng lại ở hệ hô hấp, nhiều bằng chứng khoa học mới còn cho thấy ô nhiễm không khí có liên quan đến bệnh đái tháo đường, rối loạn tim mạch và ảnh hưởng đến sự phát triển thần kinh ở trẻ em.

Biểu hiện thường gặp khi tiếp xúc với không khí ô nhiễm

Ngay cả người trưởng thành khỏe mạnh cũng có thể gặp các triệu chứng khó chịu khi hít phải không khí ô nhiễm như kích ứng mắt, da, mũi và cổ họng; ho, khạc đờm, tức ngực, khó thở. Những triệu chứng này có thể thuyên giảm khi chất lượng không khí được cải thiện.

Tuy nhiên, đối với người đã có sẵn bệnh lý hô hấp như hen suyễn, viêm phế quản mạn tính, COPD, ô nhiễm không khí có thể làm bệnh bùng phát nặng hơn với các biểu hiện như khó thở nhiều, thở khò khè, ho kéo dài, tức nặng ngực. Thực tế cho thấy, vào những thời điểm ô nhiễm không khí tăng cao hoặc thời tiết khắc nghiệt, tỷ lệ nhập viện do bệnh hô hấp và tim mạch cũng gia tăng đáng kể.

Cải thiện chất lượng không khí – Bảo vệ sức khỏe từ gốc

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khi nồng độ bụi mịn trong không khí giảm từ 20 – 70 μg/m³, nguy cơ tử vong do các bệnh liên quan đến ô nhiễm không khí có thể giảm tới 15%. Điều này cho thấy việc cải thiện chất lượng không khí đóng vai trò vô cùng quan trọng trong bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Đối với mỗi cá nhân, việc hình thành thói quen đeo khẩu trang khi ra đường là biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả. Khẩu trang vải cotton có thể ngăn chặn khoảng 30% hạt bụi, trong khi các loại khẩu trang y tế hoặc mặt nạ chuyên dụng có khả năng lọc tới 80% bụi mịn.

Trong sinh hoạt gia đình, cần hạn chế tối đa khói từ bếp than, bếp củi, tránh hút thuốc lá trong không gian kín để giảm tác động xấu đến sức khỏe các thành viên.

Giải pháp kiểm soát ô nhiễm không khí ở quy mô xã hội

Để kiểm soát ô nhiễm không khí một cách bền vững, cần có sự chung tay của toàn xã hội thông qua việc thực hiện nghiêm chỉnh các quy định về bảo vệ môi trường. Một số biện pháp quan trọng bao gồm thay thế các thiết bị cũ bằng công nghệ hiện đại, quản lý chặt chẽ khí thải và chất thải ra môi trường, sử dụng các hệ thống lọc bụi, buồng lắng bụi trong sản xuất công nghiệp.

Bên cạnh đó, cần hạn chế sử dụng nhiên liệu hóa thạch như than đá, củi, dầu trong sản xuất và sinh hoạt; tăng cường phòng chống cháy rừng, hạn chế đốt rơm rạ sau thu hoạch và đẩy mạnh trồng cây xanh nhằm cải thiện chất lượng không khí.

Tăng cường “hàng rào” bảo vệ hệ hô hấp cho cơ thể

Ngoài việc hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, mỗi người cần chủ động nâng cao sức đề kháng cho cơ thể. Nên tránh các hoạt động thể lực mạnh ở khu vực không khí ô nhiễm, giữ nhà cửa sạch sẽ bằng cách lau dọn thường xuyên, trồng thêm cây xanh xung quanh nơi ở.

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe hô hấp. Việc bổ sung nhiều rau xanh, trái cây giàu chất chống oxy hóa giúp hạn chế tác hại của các gốc tự do sinh ra từ không khí ô nhiễm. Một chế độ ăn cân đối với đầy đủ đạm, vitamin, khoáng chất cùng lợi khuẩn cần thiết sẽ giúp tăng cường hệ miễn dịch.

Đối với những người thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, hay xuất hiện các triệu chứng ho, đau rát họng, kích ứng đường hô hấp, việc sử dụng các sản phẩm hỗ trợ bảo vệ đường hô hấp cũng là giải pháp được nhiều người lựa chọn. Trong đó, TPBVSK Ho ATK là sản phẩm hỗ trợ giúp làm dịu họng, giảm ho, hỗ trợ bảo vệ đường hô hấp trước các tác nhân từ môi trường ô nhiễm. 

Trong bối cảnh ô nhiễm không khí gia tăng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh đường hô hấp, việc chủ động bảo vệ hệ hô hấp từ bên ngoài lẫn bên trong cơ thể là rất quan trọng. Bên cạnh các biện pháp phòng ngừa như đeo khẩu trang, hạn chế hít khói khói độc, tăng cường dinh dưỡng, một số thực phẩm bảo vệ sức khỏe hỗ trợ hô hấp đã được nhiều người lựa chọn nhằm giảm khó chịu đường thở, giảm ho, giảm đờm và hỗ trợ hồi phục niêm mạc hô hấp.

Giới thiệu sản phẩm nổi bật hỗ trợ hô hấp

Một trong các sản phẩm được đánh giá cao trong nhóm này là Siro Ho ATK Dragon, sản phẩm hỗ trợ bảo vệ sức khỏe đường hô hấp được phân phối rộng rãi tại các nhà thuốc trên toàn quốc.

Thành phần tự nhiên an toàn

Sản phẩm được bào chế dạng siro với các thành phần thảo dược tự nhiên như:

Cao cúc hoa, cao cam thảo, cao lá thường xuân, cao cát cánh,… – là những dược liệu truyền thống được sử dụng nhiều trong hỗ trợ đường hô hấp.

Nhờ các thành phần này, sản phẩm có tác dụng bổ trợ cho niêm mạc hô hấp, tăng cường loại bỏ đờm qua cơ chế làm dịu cổ họng, giảm kích ứng, hỗ trợ giảm ho hiệu quả.

Công dụng chính

  • Hỗ trợ bổ phế, làm dịu niêm mạc hô hấp.
  • Giúp giảm đờm và giảm ho, nhất là trong các triệu chứng ho có đờm, ho kéo dài.
  • Hỗ trợ giảm đau rát họng, khản tiếng do viêm họng, viêm phế quản.

Đối tượng sử dụng

Sản phẩm phù hợp cho:

Người lớn và trẻ em trên 2 tuổi bị ho nhiều, có đờm, đau rát họng.

Người bị viêm họng, viêm phế quản trong giai đoạn phục hồi.

Hướng dẫn cách dùng

  • Trẻ >14 tuổi và người lớn: 10 ml/lần x 3 lần/ngày.
  • Trẻ 6–14 tuổi: 10 ml/lần x 2 lần/ngày.
  • Trẻ 2–6 tuổi: 10 ml/lần x 1–2 lần/ngày.
  • Trẻ dưới 2 tuổi: tham khảo ý kiến bác sĩ/trẻ em chuyên khoa trước khi dùng.

Lưu ý là lắc kỹ trước khi sử dụng và chỉ dùng tối đa không quá 15 ngày cho mỗi đợt theo hướng dẫn.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Nếu xuất hiện các triệu chứng kéo dài như ho dai dẳng, khó thở, đau mắt, ngứa rát họng hoặc cảm giác tức ngực, người dân nên chủ động đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc can thiệp sớm giúp hạn chế nguy cơ tiến triển thành các bệnh hô hấp mạn tính hoặc làm khởi phát các biến cố tim mạch nguy hiểm.

Để lại một bình luận